مواجهۀ فرصت طلبانه با ارزشها
عباس سلیمی نمین / جام نیوز
افرادی که فوت هاشمی را در هالهیی از ابهام فرو میبرند همسنخ کسانیاند که مرگ سید احمد خمینی را مشکوک اعلام میداشتند و آن را به نوعی به هاشمی نسبت میدادند.
تمسک جستن به هر وسیلهیی در عرصۀ سیاست ورزی با رویکرد به قدرت، نه درایت بلکه اوج تنازل از ارزشهای مورد قبول عامه است.
این ویژگی مردم ایران است که به دنبال کوتاه شدن دست یک شخصیت سیاسی دارای کارنامهیی با معدل مثبت از دنیای فانی، بر اساس فرهنگ رایج بر عملکردهای مثبت او متمرکز میشوند و برخطاها و لغزشها چشم میپوشند، به آن امید که خداوند نیز از آنها درگذرد. رسانۀه ملی بر اساس این مشی کریمانه در فرهنگ ایرانیان تمامی همت خود را در این وادی به کار بست تا بدرقهیی شایسته از پیکر رییس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام صورت گیرد.
منتقدان اصولی و منطقی دیروز و امروز این تازه متوفا با حفظ مواضع خود آمدند تا نیروهایی که جهت گیریشان با منافع سیاسی خارج از مرزهای میهن تنظیم میشود نتوانند چنین شخصیتی را در پایان راه از آن خود سازند. البته این نگرانی چندان بی پشتوانۀ تجربی نبود.
تشییع هوشمندانۀ پیکر سیاستمداری که با همۀ سلایق سیاسی، ائتلافها و تقابلها داشت یکبار دیگر ثابت کرد اگر نیروهای دارای تعلق به این مرز و بوم جایی برای میدان داری «غیر» در تعاملات داخلی نگشایند، رخنۀ بدخواهان برای برهم زدن روند توسعۀ سیاسی در کشور هرگز ممکن نخواهد شد. اما آنان که از تبدیل رقابتها به دشمنی و عداوت ورزی در مراسم بدرقۀ هاشمی سرخورده شدند ظاهراً بیراهۀ دیگری را این روزها در پیش گرفتهاند که از آن جمله در هالۀ ابهام فروبردن فوت هاشمی رفسنجانی در سن 82 سالگی است.
تلختر اما تکرار این مسایل از سوی عناصر تندرو یک جناح سیاسی است تا جناح مقابل را تحریک کند و به صحنۀ منازعۀ پوچ و بی منطق بکشاند. در میانۀ عداوت گستری بیرونیها غلامعلی رجایی نامی مدعی میشود یک پزشک آلمانی اخیراً بعد از معاینۀ هاشمی گفته بود قلب ایشان مانند جوان بیست ساله است. روح الله زم نیز مطالب بی اساس مشابهی عنوان میدارد و ...
هرچند بر صاحب نظران پوشیده نیست که این سوءاستفادۀ غیر اخلاقی صرفاً با هدف تبدیل انتخابات پیش رو به یک چالش احساسی صورت میگیرد، اما با عنایت به اینکه نیروهای مرتبط با احمدی نژاد نیز در سایتهای مربوط به خود وعده میدهند که منتظر انتشار اخبار مهمی در آیندۀ نزدیک باشید به نظر میرسد چنین چالشی میتواند دو سر پیدا کند؛ به عبارت دیگر دو جریان فرصت طلب بی تمایل نیستند که با انتشار تردید زمینۀ تضعیف عقلانیت سیاسی را که در تشییع جنازۀ هاشمی تبلور یافت، فراهم آورند.
باید گفت بدون شک آن کس که فوت هاشمی را مبهم میسازد هدفش تقویت اصطلاح طلبی نیست. در این میان برخی نیز از فضای کریمانۀ جامعه برای جعل تاریخ بهره میجویند که از آن جمله میتوان از عمادالدین باقی یاد کرد.
وی در مقالهیی در هفته نامۀ صدا نوشته است: «هاشمی در هر دورهیی، متحد جناحی بوده و جناحی علیه او شوریده است، زیرا پیوستن او به هر جناحی میتوانست کفۀ آن را سنگین کند؛ لذا همۀ جناحها در کارنامهشان حملاتی به او دارند ... هم هاشمی و هم اصلاح طلبان رفتار خویش را تصحیح کردند زیرا اتحادشان استراتژیک و اختلافشان تاکتیکی بود ...
اما آنچه به نگارنده مربوط میشود این است که در همان سالهای نقار اصلاح طلبان، مواضعی دیگر داشت.» (هفته نامۀ صدا، شمارۀ 101، شنبه 25 دی 1395، ص 16)
اولاً عمدۀ انتقادات اصلاح طلبان همچون بسیاری از اصولگرایان در دوران ریاست جمهوری هاشمی مبتنی بر اصول و ارزشهای ماندگار بود و عنوان مجهول «اختلافات تاکتیکی» دادن به آن غیر قابل فهم است.
ثانیاً آنچه اصلاح طلبان از آن توبۀ تاکتیکی کردند حملات غیر منصفانه در دوران دولت اصلاحات بر سر دستیابی به جایگاه ریاست مجلس ششم بود.
ثالثاً در حملات غیر اصولی بر سر قدرت به هاشمی، عمادالدین باقی جزو پیش قراولان بود. وی فراموش نکرده که در پاییز 1377 در دانشگاه اصفهان به دلیل انتقادات مرحوم سید احمد خمینی از عملکرد هاشمی فوت وی را مشکوک خواند: «روزنامۀ تهران تایمز در سالروز فوت احمد خمینی ضمن انتشار خبری نوشت که حسن خمینی گفته است شایعات مربوط به قتل پدر او را علیرضا نوری زاده ... نخستین بار در خارج انتشار داده و بعد عمادالدین باقی به آن پرداخته است.
براساس این خبر در دیدار بین حسن خمینی و نیازی صرفاً شایعاتی که در روزنامۀ عرب زبان «الوطن» (وابسته به عربستان) منتشر شده بود مورد بحث قرار گرفت.» (فرهنگ نیوز، 24/12/1392، شناسۀ خبر 67567)
رسانۀ خارج کشوری «عصر نو» نیز طی مقالهیی تحت عنوان "خشم هاشمی و مرگ احمد خمینی" نوشت: «عمادالدین باقی از چهرههای مطبوعاتی 2
خرداد مدعی شد که سید حسن خمینی پسر احمد خمینی به وی گفته است که آخوند نیازی رییس دادگاه نیروهای مسلح که پروندۀ رسیدگی به این ماجرا به آن سپرده شده بود در دیداری با او (حسن خمینی) گفته است که مجرمان قتلهای زنجیرهیی گفتهاند احمد خمینی توسط محفل قتلهای زنجیرهیی کشته شده است ولی او (نیازی) اظهارات آنان را ادعایی نادرست میداند ... احتمال قتل احمد خمینی با توجه به درجۀ مزاحمت و موی دماغ بودن او با اظهاراتش برای سیاست گذاران اصلی نظام امری بعید نیست.» (عصرنو، جمعه 23 اسفند 1387، 13 مارس 2009)
با توجه به اینکه امروز نیز افرادی که فوت هاشمی را در هالهیی از ابهام فرو میبرند همسنخ کسانیاند که مرگ سید احمد خمینی را مشکوک اعلام میداشتند و آن را به نوعی به هاشمی نسبت میدادند باید فهم شود اینگونه تلاشها جز بی اعتباری و در گرداب تناقض گوییها گرفتار آمدن، نتیجۀ دیگری را رقم نخواهد زد.
اینگونه شایعات یکبار دیگر دعوای بر سر قدرت را در آستانۀ انتخابات پیش رو تداعی میکند و بر شناخت جامعه از فرصت طلبان خواهد افزود.