هم‌زمان با اعلام کلیات طرح کمیسیون اروپا برای به صفر رساندن وابستگی اعضای اتحادیه اروپا به نفت روسیه، قیمت جهانی نفت از مرز ۱۰۹ دلار فراتر رفت.

کمیسیون اروپا اعلام کرد که در تلاش است تا طرح توقف واردات نفت خام روسیه در ۶ ماه آینده و قطع ورود محصولات نفتی فرآوری شده روسیه به اتحادیه اروپا را تا پایان سال ۲۰۲۲ پس از حصول اجماع در میان ۲۷ کشور عضو این اتحادیه به اجرا بگذارد. بدین ترتیب، با لحاظ تخفیف‌هایی در مورد مجارستان و اسلواکی، وابستگی سایر اعضای اتحادیه اروپا به نفت روسیه تا پایان سال جاری به صفر خواهد رسید.
در پی اعلام این خبر، بهای هر بشکه نفت پایه برنت در جریان داد و ستدهای روز چهارشنبه از ۱۰۵ دلار تا ۱۰۹ دلار و ۶۵ سنت صعود کرد ولی سپس تا ۱۰۸ دلار و ۵۶ سنت عقب‌نشینی کرد. با این حال، قیمت جهانی نفت روز چهارشنبه ۳.۳ درسد افزایش یافت و به بالاترین سطح در ۶ روز گذشته رسید.
روسیه چقدر از نفت مورد نیاز اروپا را تأمین می‌کرد؟
بر اساس داده‌های اداره آمار کمیسیون اروپا (یورواستات) روسیه به عنوان بزرگ‌ترین منبع نفت خام اتحادیه اروپا، تأمین کننده حدود یک چهارم مجموع واردات ۲۷ کشور عضو این اتحادیه است.
آژانس بین‌المللی انرژی نیز گزارش داده که در میان اعضای اتحادیه اروپا، هلند، آلمان و لهستان بزرگ‌ترین وارد کنندگان نفت خام روسیه هستند. چنان که هلند در نوامبر گذشته روزانه ۷۴۸ هزار بشکه نفت از روسیه خریداری کرده است. این میزان واردات نفت خام روسیه برای آلمان ۵۵۵ هزار بشکه در روز و برای لهستان نزدیک به ۳۰۰ هزار بشکه در روز بوده است.
اما طی ۱۲ ماهه سال ۲۰۲۱، آلمان با واردات ۳۴ درسد از نفت مورد نیاز خود از روسیه، بزرگ‌ترین وارد کننده اروپایی نفت خام از روسیه بوده و در مجموع ۲۳.۶ میلیارد دلار به این کشور پرداخته است. لهستان و هلند نیز در رتبه‌های بعدی قرار گرفته و به ترتیب ۱۴.۷ و ۱۱.۴ میلیارد دلار صرف واردات نفت خام روسیه کرده‌اند.
عایدی روسیه از فروش نفت به اروپا چقدر بود؟
مطابق اعلام بانک مرکزی روسیه، این کشور طی سال ۲۰۲۱ در مجموع ۱۱۰.۲ میلیارد دلار از محل صادرات نفت خام درآمد داشته است. این در شرایطی است که مقصد نزدیک به ۵۲ درسد نفت خام صادراتی روسیه، کشورهای عضو اتحادیه اروپا بوده‌اند.
همچنین مقصد اصلی حدود ۵۱ درسد از صادرات ۶۸.۷ میلیارد دلاری فرآورده‌های نفتی روسیه در سال ۲۰۲۱ نیز کشورهای عضو اتحادیه اروپا بوده‌اند که هلند، فرانسه و آلمان در صدر قرار داشته‌اند.
بدین ترتیب، اگر طرح کمیسیون اروپا برای به صفر رساندن وابستگی کشورهای عضو اتحادیه به نفت و فرآورده‌های نفتی روسیه اجرا شود، بر پایه درآمد ارزی روسیه در سال ۲۰۲۱، ۹۲.۳ میلیارد دلار از آن خواهد کاست. این رقم معادل ۱۹ درسد مجموع صادرات نفتی و غیرنفتی روسیه در سال ۲۰۲۱ است. این رقمی است که اتحادیه اروپا برای هزینه‌کرد آن و تأمین نفت و فرآورده‌های مورد نیاز خود به سراغ سایر تأمین کنندگان اصلی نفت این اتحادیه یعنی نروژ، عراق، نیجریه، عربستان سعودی، قزاقستان، لیبی، ایالات متحده، بریتانیا، آذربایجان و الجزایر خواهد رفت.