نقاشی‌های انسان‌های اولیه بر دیواره غارها یکی از موضوعاتی بوده است که برای سال‌هاست توجه دیرینه ‌شناسان را به خود جلب کرده است.

هرچند تاکنون طبیعت‌ شناسان موفق شده‌اند با اطلاعات حاصل از تاریخچه زیست تکاملی حیوانات الگوی حقیقی بسیاری از غارنگاره‌ها را تشخیص دهند (از حیوانات اهلی گرفته تا ماموت‌ها، گوزن‌ها یا جغدها)، با این حال هنوز راز شماری از نقاشی‌های مرموزی که تصاویری همچون انسان‌های فضایی و جانوران عجیب ‌الخلقه را به تصویر کشیده‌اند سربسته مانده است.
اکنون باستان‌ شناسان اسرائیلی می‌گویند به توضیحی علمی برای منشأ این نقاشی‌ها دست یافته‌اند که می‌تواند علت وجود آنان را توضیح دهد.
پژوهشگران در دانشگاه تل‌آویو می‌گویند انسان‌هایی که در دوره پارینه‌ سنگی زبرین یا پسینی (بین ۱۲ تا ۵۰ هزار سال پیش) به درون غارهای تاریک و صعب ‌العبور و تودرتو برای نقاشی می‌رفتند به روشنایی نیاز داشتند. در نتیجه با خود مشعلی حمل می‌کردند تا بتوانند تصویری را که بر دیواره غار ترسیم می‌کنند ببینند، امری که باعث بروز توهم در ذهن آنان می‌شده است.
در واقع مشعل آتش با سوختن در محیط تنگ و بسته غار، میزان اکسیژن را در محیط کاهش می‌داده است. مسأله‌ای که باعث بروز هیپوکسی (کم‌بود اکسیژن) در مغز می‌شود. این امر انسان را از وضعیت هوشیار خارج کرده و در موارد حاد می‌تواند احساس سرخوشی، توهم و تجربه‌های ذهنی و انتزاعی از محیط پیرامونی را در ذهن پدید آورد.
دانشمندان برای دستیابی به نتایج تحقیق خود، از داده‌های مربوط به اثرات کم‌بود اکسیژن بر انسان در ارتفاعات و نرم‌افزاری که شرایط درون غارهای کوچک پارینه سنگی را شبیه‌سازی می‌کند بهره برده‌اند.
محققان می‌گویند این انسان‌های اولیه درک درستی از دلیل علمی به وجود آمدن این احساس نداشته‌اند و احتمالاً آن را به قدرت‌های ماورایی و جادوی معنوی غارها نسبت می‌داده‌اند.
پژوهشگران در مقاله خود که در نشریه علمی «باستان ‌شناسی؛ آگاهی و فرهنگ» منتشر شده است، می‌نویسند: «این نقاشی‌ها به نوعی تزیین غارها به شمار می‌رود اما این تزیین‌ها نیستند که غارها را قابل توجه کرده‌اند، بلکه بر عکس دلیل کشیدن نقاشی و اعمال تزیین اهمیتی بود که غارها به دلیل قدرت‌های ماورایی داشته‌اند. با نور مصنوعی و تأثیر کاهش اکسیژن در فضا در محیط بسته افراد احساس می‌کرده‌اند به نحوی وارد به دنیایی دیگر می‌شوند.»
گیل کدار، پژوهشگر و روان شناس در دانشگاه تل‌آویو، می‌گوید: «برای ما تعجب برانگیز بود که چرا انسان‌های اولیه به چنین نقاط منزوی و تاریکی می‌رفتند. غارهایی که باید برای رسیدن به انتهای آن‌ها تا یک کیلومتر حرکت کنیم با گذرگاه‌هایی بسیار تنگ و فضایی محدود به نحوی که مرتب سر شما به سقف برخورد می‌کند.»
پیشتر و در ماه نوامبر یک تیم تحقیقاتی بین‌المللی دسته‌های جویده شده گیاه تاتوره، معروف به گیاه مخدر و توهم‌زا، را در شکاف‌های سقف غار پینویل کالیفرنیا در آمریکا پیدا کرده بودند.