عبدالحمید بیاتی / مهر
با کنار رفتن «برایان هوک»، کاخ سفید یک دیپلمات قدیمی را به عنوان مسوول پرونده ایران معرفی کرد، اما این چهره کهنه کار در کارنامه خود موفقیت چندانی نداشته است.

شکست سیاست فشار حداکثری بر ایران یک قربانی برجا گذاشت و این قربانی کسی نیست جز «برایان هوک» که در سال‌های گذشته تلاش زیادی را برای هم‌راه کردن سایر کشورهای جهان با مواضع ضد ایرانی واشنگتن انجام داد.
رقم خوردن این شسکت برای دونالد ترامپ که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری بود به هیچ وجه قابل قبول نبود. از همین رو هوک قربانی شد تا شکست سیاست‌های آمریکا در قبال ایران، در پرونده سیاست خارجی ترامپ نوشته نشود.
برایان هوک کارش را کمی پس از آن شروع کرد که آمریکا با دستور دونالد ترامپ از توافق هسته‌یی با ایران خارج شد. پس از خروج آمریکا از برجام، «گروه کاری ویژه ایران» تشکیل شد و هوک چهره اصلی سیاست «فشار حداکثری» بود که از ایران انتقاد می‌کرد و به دفاع از سیاست آمریکا درباره تهران می‌پرداخت.
او در حالی از مقامش کنار رفت که به نظر می‌رسید بازگشت تحریم‌های آمریکا برخلاف خواسته دولت ترامپ نتوانسته ایران را برای توافقی دیگر به میز مذاکره بازگرداند.
حال چند ماهی بیش‌تر به انتخابات ریاست جمهوری نمانده بود و روزنامه واشنگتن پست از قول منبعی آگاه نوشت کناره‌گیری هوک به درخواست دولت بود تا شکست استراتژی در مورد ایران به گردن او بیفتد.
با کنار فتن هوک از مسوولیت پرونده ایران، «الیوت آبرامز» این پرونده را به دست گرفت اما آبرامز کیست؟
کیل براون، معاون سخن‌گوی وقت وزارت خارجه آمریکا در ارتباط با استعفای هوک و انتصاب «الیوت آبرامز» به عنوان نماینده ویژه جدید آمریکا در امور ایران، در توئیتر نوشت: چندین دهه تجربه در سیاست خارجی باعث می‌شود که آبرامز به روابط فعلی پویایی ببخشد و به پیش‌رفت تلاش‌های دیپلماتیک و سیاست خارجی ما کمک کند.
اما «ایلهان عمر»، عضو مسلمان کنگره آمریکا در واکنشی منفی نسبت به انتصاب «الیوت آبرامز» به عنوان نماینده جدید آمریکا در امور ایران، او را دارای پیشینه منفی عنوان کرد و گفت: الیوت آبرامز نباید مسوول سیاست در برابر ایران می‌شد.
به گفته نماینده دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا، «الیوت آبرامز» به کنگره دروغ گفت و بر کشتار سدها شهروند غیرنظامی سرپوش گذاشت، پس او نباید مسوول سیاست در برابر ایران یا هر سیاست دیگری باشد.
سوابق کاری آبرامز
بی بی سی در این رابطه نوشت: آبرامز با چهار دهه حضور در سیاست خارجی آمریکا در روی‌دادهای مهمی چون ماجرای مک‌فارلین، تلاش برای سرنگونی چاوز و جنگ عراق نقش داشته است.
الیوت آبرامز از دسته سیاست‌مداران آمریکایی است که به نومحافظه‌کاران یا نئوکان‌ها مشهورند و در سیاست خارجی به دنبال نقش فعال آمریکا در امور کشورهای دیگر هستند و تبلیغ دموکراسی و ارزش‌های لیبرال را در کنار نظامی‌گری دارند.
الیوت آبرامز که جانشین برایان هوک شد، مسوول سیاست آمریکا در امور ونزوئلا بود. وی هرچند پرسابقه‌تر است و به سرسختی مشهور اما عملاً در مورد ونزوئلا موفق‌تر از هوک در مورد ایران نبوده است.
با وجود اقدامات آمریکا، نیکلاس مادورو هم‌چنان در قدرت است و تحریم‌های پی‌آپی، به رسمیت شناختن و حتا تلاش‌های مخالفان برای سرنگونی دولت از طریق کودتا به جایی نرسیده است.
از سوی دیگر اعزام نفت‌کش‌های ایرانی به ونزوئلا نمایشی سیاسی از این بود که این دو می‌توانند هم‌چنان خلاف سیاست‌های اعلام‌شده آمریکا عمل کنند.
قرار بود آبرامز نماینده ویژه دولت آمریکا در امور هر دو کشور باشد.
در آغاز کار دولت دونالد ترامپ گزارش‌ها حاکی از آن بود که «رکس تیلرسون» وزیر خارجه وقت آمریکا، می‌خواست آبرامز را به عنوان معاون وزیر خارجه انتخاب کند اما به دلیل مخالفت ترامپ نتوانست.
آبرامز پیش از انتخابات سال ۲۰۱۶ مقاله‌ای در نقد دونالد ترامپ نوشته بود که با مثالی تاریخی از حزب دموکرات در انتخابات ۱۹۷۲ آمریکا این طور شروع می‌شد: حزب کسی را نامزد کرده که نمی‌تواند برنده شود و نباید رییس جمهور ایالات متحده شود.
خود رکس تیلرسون یکی از مقام‌های پرشماری بود که دولت ترامپ را ترک کردند اما آبرامز در سال آخر به دولت ترامپ پیوست.
آبرامز در دولت‌های قبلی آمریکا چه سابقه‌ای داشت؟
الیوت آبرامز در دولت رونالد ریگان معاون وزیر خارجه در امور حقوق بشر و بعدتر معاون امور قاره آمریکا شد.
هرچند که مقامش عنوان حقوق بشری را در خود داشت، گروه‌های حقوق بشری منتقدش بودند.
عفو بین‌الملل و دیده‌بان حقوق بشر در دوران ریگان، الیوت آبرامز را متهم می‌کردند که در لاپوشانی جنایت‌های حکومت‌های نظامی متحد آمریکا در آمریکای لاتین نقش داشته است.
او گزارش‌ها از کشتار غیرنظامیان به دست نیروهای دیکتاتوری نظامی السالوادور را رد می‌کرد و حامی «افراین ریوس مونت» دیکتاتور نظامی گواتمالا بود.
الیوت آبرامز هم‌چنين خواهان مداخله مستقیم آمریکا برای سرنگونی «مانوئل نوریگا» در پاناما شده بود؛ سرنوشتی که در واقعیت برای این عامل سابق سیا و دشمن بعدی آمریکا اتفاق افتاد.
الیوت آبرامز در ماجرای «مک فارلین» برای پنهان کردن اطلاعات از سوی کنگره مجرم شناخته شد.
البته جرج بوش پدر، که پس از ریاست سازمان سیا معاون رونالد ریگان شده بود، پس از رسیدن به ریاست جمهوری الیوت آبرامز را عفو کرد.
چند سال بعد که جرج بوش پسر به قدرت رسید آبرامز دوباره به دولت آمریکا برگشت و مقام‌هایی از جمله دستیار ویژه رییس ‌جمهور و جانشین مشاور امنیت ملی شد.
در دوره جرج بوش پسر و جنگ عراق الیوت آبرامز در سیاستگذاری کاخ سفید برای خاورمیانه نقش داشت.
در سال ۲۰۰۲ روزنامه گاردین گزارش کرد که آبرامز در حمایت از کودتای نافرجامی علیه هوگو چاوز، رییس جمهور وقت ونزوئلا، نقش داشته است.
موضع آبرامز درباره ایران چیست؟
الیوت آبرامز در یکی از صحبت‌های خود درباره ونزوئلا آن را در کنار ایران دو حکومت منفور خوانده بود.
در سال ۲۰۰۳، درست پس از حمله آمریکا به عراق، آن‌طور که واشنگتن‌پست گزارش کرده آبرامز نقشی کلیدی در به سرانجام نرسیدن «طرح صلح پیش‌نهادی ایران» داشته است.
طرحی که واشنگتن‌پست در ۲۰۰۷ گزارش کرد از طریق فاکس ارسال شد و الیوت آبرامز آن را به «کاندولیزا رایس» وزیر خارجه وقت آمریکا، نرسانده است.
ارتباط آبرامز با خاندان پهلوی
رسانه آمریکایی «لوبلاگ» از ارتباط آبرامز با خاندان پهلوی به ویژه شخص رضا پهلوی، گزارش داده و می‌نویسد: آبرامز فردی است که به گواهی خود سلطنت طلبان در جلسات و سخن‌رانی‌های رضا پهلوی حاضر می‌شود. با همه این‌ها امیدوار است که مردم ایران را به خود جذب کند و رضا پهلوی و تشکیلاتش به آبرامز تکیه کرده؛ کسی که به «مهندس جنگ عراق» معروف است و برایش اشغال خون‌بار کشورها مایه افتخار است.
«استفن مایلز» مدیر اجرایی گروه ضدجنگ «پیروزی بدون جنگ» می‌گوید: دوره کاری آبرامز در قبال السالوادور، گواتمالا، نیکاراگوئه و پاناما مملو از بدترین وسوسه‌هایی است که سیاست خارجی آمریکا به خود دیده است، یعنی جنگ‌طلبی، نقض گسترده حقوق بشر و حمایت از رژیم‌های خودکامه.
استقبال سازمان‌های یهودی آمریکا از انتخاب آبرامز
گروه‌ها و سازمان‌های آمریکایی یهودی و حامی اسرائیل از انتصاب نماینده جدید آمریکا در امور ایران استقبال کرده‌ بودند.
به گزارش رسانه‌های اسرائیلی، این گروه‌ها نظر به تجربه و پیشینه طولانی الیوت آبرامز در کار سیاسی، ابراز اطمینان کرده بودند که او فردی توانمند در پیش‌برد مأموریت محوله است.
ایبرامز در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۶ ایران حامی سید ابراهیم رئیسی بود. او گفته: "ساده است. رئیسی چهره واقعی جمهوری اسلامی است، اما [حسن] روحانی یک پوشش است. روحانی قدرتی برای تغییر رفتار رژیم ندارد و تنها نقش او گمراه کردن [جهان] غرب درباره نقش میانه‌روها است. چنان که در دوره محمود احمدی‌نژاد دیدیم، این خیلی برایمان بهتر است که درباره رژیم ایران و رهبران آن توهمی وجود نداشته باشد."