ادامه بازتاب مرگ مهسا امینی
پدر و مادر مهسا امینی، دختر ۲۲ سالهای که در جریان برخورد نیروی انتظامی با آن چه که «بد حجابی» یا به به تعبیر مخالفان اعمال خشونتبار «حجاب اجباری» گفته میشود، جان خود را از دست داد، در گفتوگوهای جداگانهای با رسانهها ادعای وزیر کشور را مبنی بر تأیید سابقه بیماری دخترشان رد کردند.
مجید امینی، پدر مهسا (ژینا) امینی در گفتوگویی که در شماره روز یکشنبه روزنامه هممیهن به چاپ رسیده، تأکید کرده که ژینا هیچ بیماری نداشته و کسانی که میگویند او صرع یا بیماری قلبی یا دیگر بیماری زمینهای داشته، دروغ میگویند. امینی همچنین گفته است که سنگینترین بیماری که دخترش به آن مبتلا شده سرماخوردگی بوده است.
پیشتر مژگان امینی، مادر مهسا امینی نیز در گفتوگو با رادیو فردا گفته بود که دخترش در هنگام بازداشت در صحت و سلامت کامل بوده است.
تأکید والدین امینی مبنی بر سلامت جسمانی او در شرایطی عنوان میشود که احمد وحیدی وزیر کشور در گفتوگویی تلویزیونی گفته است که مهسا امینی سابقه مشکلات پزشکی داشته و بر پایه گزارشات او در سن ۵ سالگی جراحی مغزی داشته است.
پدر امینی همچنین در واکنش به ادعای دیگر وزیر کشور مبنی بر اینکه ضرب و شتمی در خصوص مهسا امینی گزارش نشده، گفته که فیلم منتشر شده از بازداشتگاه خیابان وزرای تهران، تقطیع شده بوده است. او همچنین این سوالها را مطرح کرده که چرا تصاویر زمانی که دخترش از خودروی گشت امنیت اخلاقی پیاده شده و زمانی که او در راهروهای بازداشتگاه بوده، نشان داده نمیشود.
معصومه ابتکار، معاون زنان و خانواده دولت پیشین، در گفتوگوی رزو دوشنبه خود با پایگاه خبری رویداد۲۴ بر اظهارات پدر مهسا امینی صحه گذاشته و گفته است: «این فیلم تقطیع شده و انتشار آن سئوالاتی را ایجاد کرده است. ای کاش گروهی بی طرف در این راستا ورود کنند و با حضور خانواده مرحوم امینی و پزشکانی که بالای سر او بودند، جزئیات مطرح شود. بیاعتمادی و عدم پذیرش سخنان پلیس از سوی مردم واقعاً ناراحت کننده است.»
اما در مقابل، حسین جلالی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به همین رسانه گفته است: «هزاران نفر برای ارشاد و هدایت توسط گشت ارشاد به خیابان وزرا برده شدهاند، یک نفر هم در این بین، بیمار بوده که فوت کرده است. نمیشود که بیقانونی باشد. وقتی قانونی در نظر گرفته میشود باید اجرا شود و نیروی انتظامی هم قانون را اجرا کرده است.»
البته علی مطهری، نایب رئیس سابق مجلس شورای اسلامی نیز با انتشار پیامی توییتری به ادعاهای مطرح شده در پرونده مرگ امینی واکنش نشان داده و نوشته است: «فرض میکنیم هیچ ضرب و شتمی بر مهسا امینی نبوده و صِرف ترس و نگرانی باعث سکته او شده است. چرا شما به عنوان ناهی از منکر این روانشناسی را نداشتید که ترس و نگرانی او را درک کنید و همه را به یک چوب میرانید؟ پس صلاحیت نهی از منکر را نداشتهاید.»
مطهری همچنین پیشنهاد کرده که هیأتی بیطرف از سوی سازمان نظام پزشکی تعیین شود تا مسأله وارد آمدن یا نیامدن ضربه مغزی به امینی روشن و شفاف شود.
در همین حال، پزشکی قانونی تهران اعلام کرد که با توجه به انجام آزمایشهای متعدد از پیکر مهسا امینی، علت مرگ تا سه هفته آینده به مراجع قضایی اعلام خواهد شد.
پدر مهسا امینی نیز اعلام کرده که شکایت خود را به دادگستری تهران تقدیم کرده است تا به گفته او «هرکسی که این کار را کرده به سزای کارش برسد.» او همچنین تأکید کرده که نمیخواهد حق فرزندش پایمال شود.
در پی انتشار گفتوگوی پدر امینی با روزنامه هممیهن، خبرگزاری رسمی دولت از برقراری تماس تلفنی ابراهیم رئیسی با خانواده امینی خبر داد. مطابق اعلام ایرنا، رئیسی در این تماس گفته است: «به همکارانم دستور دادم تا بررسی موضوع را به صورت ویژه در دستور کار قرار دهند و مطمئن باشید این موضوع را از دستگاههای مسوول مطالبه خواهم کرد تا ابعاد آن روشن شود.» رئیس جمهوری اسلامی همچنین افزوده است: «دختر شما همچون دختر خود من است و احساس من این است که این حادثه برای یکی از عزیزان خود من پیش آمده است.»
خبرگزاری جمهوری اسلامی در خبر منتشر شده از محتوای این تماس تلفنی با یادآوری این که خانواده امینی از دستور، تماس و ابراز همدردی رئیسی «تشکر» کردهاند، نوشت که آنها «خواستار پیگیری مسأله تا روشن شدن ابعاد موضوع شدهاند.»
با این حال، درگذشت مهسا امینی افزون بر خانواده امینی موجب جریحهدار شدن احساسات عمومی در ایران و افزایش انتقادها از قانون حجاب اجباری در این کشور شده است.
پس از انتشار تصاویری از اعتراضهای مردمی در سقز، شهر محل دفن پیکر امینی، و نیز شهر کردنشین سنندج، ویدیوهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی بر برگزاری تظاهرات روز یکشنبه دانشجویان در دانشگاه تهران حکایت دارد.
دانشجویان حاضر در این راهپیمایی اعتراضی شعار دادهاند: «زن، زندگی، آزادی» که به محدودیتهای گسترده علیه زنان در جامعه ایران اشاره دارد. همزمان برخی زنان معترض به قانون حجاب اجباری نیز طی روزهای اخیر با انتشار تصاویری از موهای بیحجاب خود و نیز تصاویر برخوردهای خشن گشت ارشاد با زنان طی سالهای اخیر خواستار لغو قانون حجاب اجباری در ایران شدهاند. با این وجود، مقامهای جمهوری اسلامی تأکید دارند که مسأله حجاب یکی از خطوط قرمز اساسی جمهوری اسلامی به شمار میرود و رعایت آن بر پایه قانون و شرع الزامی است.
گشت ارشاد یا امنیت اخلاقی بر پایه مصوبه شورای فرهنگ عمومی به عنوان یکی از «راهکارهای گسترش فرهنگ عفاف و حجاب» در ایران به رسمیت شناخته شده و بر «برخورد با بدحجابی» از وظایف تعدادی از دستگاههای اجرایی از جمله نیروی انتظامی تأکید شده است. بر همین اساس، با وجود انتقاد این روزهای برخی چهرههای اصلاحطلب، برخورد با آن چه «بدحجابی» عنوان میشود، چه در دوره حاکمیت اصلاحطلبان و چه در دولت اصولگرایان با ضعف و شدتهایی انجام شده است.